Cổ nhân dạy “Thề là mắc, thắt là rối”. Nhiều người coi những lời nói như gió thoảng ngoài tai, thích thì hứa, thích là thề thốt đủ kiểu. Có lẽ, họ khi đó vẫn chưa hề biết rằng những lời nói của mình sẽ dẫn đến hậu quả ra sao hoặc ảnh hưởng thế nào đến hình ảnh của bản thân.
Thời xa xưa, con người một khi đã thốt ra lời thề được coi là một việc vô cùng nghiêm túc. Cổ nhân có câu rằng: “Người đang làm, Trời đang nhìn”. Lời thề thốt một khi đã nói ra thì không phải là trò đùa nữa bởi đã có Trời cao làm chứng. Nếu như tuân thủ Thần sẽ ban phúc báo, nếu như vi phạm họ sẽ phải gánh chịu hậu quả.
Vi phạm lời thề, vạn tiễn xuyên tim
Có một câu chuyện trong “Tùy Đường diễn nghĩa” cùng với “Hưng đường truyện” rằng: Tần Quỳnh và La Thành – anh họ của mình cùng nhau dạy cho đối phương tuyệt học gia truyền của mình, đó là “La gia thương” và “Tần gia giản”. Đồng thời, hai bên cũng thề thốt với nhau rằng sẽ dạy hết tất cả và không giấu giếm bất kỳ một điều gì.
Cụ thể, La Thành thốt ra lời thề rằng: “Nếu như có nửa điểm giấu diếm sẽ loạn tiễn xuyên người mà chết”. Trong khi đó, Tần Quỳnh cũng thề rằng: “Nếu như có nửa điểm giấu giếm, sẽ hộc máu mà chết”. Tuy nhiên, trong lúc truyền thụ tuyệt kỹ của mình, La Thành đã sinh tâm lo sợ, hắn sợ em họ Tần Quỳnh của mình khi học hết sau này sẽ đánh thắng mình. Kết quả, hắn chỉ dạy lướt qua và giấu diếm tuyệt chiêu quan trọng nhất có tên là “Hồi mã thương”.
Trong khi đó, Tần Quỳnh khi dạy đến tuyệt kỹ của Tần Gia có tên là “Tát thủ giản” cũng lo sợ anh họ sau này sẽ giỏi giang hơn và lấn át mình. Vì thế, hắn cũng thoáng một cái đã lướt qua và không dạy toàn bộ.
Không bao lâu sau, La Thành trong một cuộc giao chiến với Tô Định Phương đã bị trúng gian kế của đối thủ. Một mình một ngựa của La Thành đã bị vùi lấp ở trong bùn, sau đó bị loạn tiễn bắn chết. Còn với Tần Quỳnh, trong những năm cuối đời do cùng với Uất Trì Cung tỷ võ đoạt ấn soái, trong khi giơ đỉnh ngàn cân cũng đã bị hộc máu mà chết.
Mù mắt vì không làm trọn lời thề
Trong lịch sử “Tĩnh khang chi biến”, Tống Khâm Tông – tên thật là Triệu Hoàn cùng với quan viên và thê thiếp.. của mình lên đến gần một vạn người bị quân Kim bắt làm tù binh, sau đó áp giải ra Bắc Tống. Đến khi vua Khâm Tông bị bắt thì cả nhà Tống cùng với Kim Quốc đã đàm phán thành công hiệp ước hòa bình, đồng thời hoàng hậu Hiển Nhân cũng sẽ được trả tự do.
Trong lúc gần đi, Khâm Tông đã kéo tay hoàng hậu của mình, sau đó vừa khóc vừa nói rằng: “Nếu như có thể trở về được phương Nam, ta chỉ cần làm Thái Ất Cung Sử là đã mãn nguyện lắm rồi, không có hi vọng nào xa vời hơn nữa”. Nghe xong, hoàng hậu Hiển Nhân đáp: “Ta sau khi trở về nếu như không nghĩ ra biện pháp để đến đón ngài thì sẽ bị mù hai mắt”.
Đến khi trở về, hoàng hậu Hiển Nhân đã đề cập chuyện này trước mặt Tống Cao tông – em trai của Khâm Tông. Khi thấy Tống Cao Tông không hề có ý muốn đón Khâm Tông trở về nên hoàng hậu Hiển Nhân cũng không nói nhiều. Chuyện cứ như vậy để âm thầm trôi qua, không ai đề cập đến nữa.
Không bao lâu sau, hoàng hậu Hiển Nhân bất ngờ bị mù 2 mắt, dù đã đi khắp nơi để tìm danh y nhưng không thể nào chữa khỏi. Đột nhiên một hôm, một vị đạo sĩ xuất hiện và dùng kim châm nhắm vào mắt của hoàng hậu, kết quả mắt trái của bà đã có thể nhìn lại bình thường. Hoàng hậu vô cùng vui mừng, thỉnh nhờ đạo sĩ mau chóng chữa giúp mình bên mắt còn lại. Thế nhưng, đạo sĩ lại lắc đầu mà đáp: “Hoàng hậu sau này chỉ có thể dùng một bên mắt để nhìn mọi thứ, bởi bên mắt còn lại đã bị ứng nghiệm với lời thề của hoàng hậu nên sẽ không thể dùng được nữa!”
Ruồng bỏ lời thề, bị lưỡi bừa cày nát người
Trong “Phong thần diễn nghĩa”, có hai hoàng tử là n Giao và n Hồng cùng nhau tuân mệnh Sư phụ xuống núi giúp Chu Vũ Vương phạt Trụ. Trong quãng đường xuống núi, n Hồng đã phát lời thề trước mặt Xích Tinh Tử rằng: “Đệ tử nếu như có ý định khác thì tứ chi sẽ bị tan biến thành cát bụi”. Sau đó, n Giao cũng hướng đến sư phụ mình mà thề: “Đệ tử nếu như thay đổi lời nói của mình, thì sẽ bị lưỡi bừa cày nát thân người”.
Vì thế, Quang Thành Tử đã trao rất nhiều pháp khí cho n Giao. Thế nhưng đến khi xuống núi, n Giao và n Hồng không những không giúp Chu phạt Trụ mà còn trợ giúp ngược lại để Trụ đối đầu với Chu Vương. Kết quả, cả 2 người họ đều đã ứng nghiệm lời thề của mình. Trong khi n Hồng đã phải bỏ mạng trong Thái cực đồ của Lão Tử, thật sự là tứ chi đã tan thành mây khói thì n Giao cũng bị mấy đại Tiên gia kẹp vào giữa hẻm của núi Kỳ Sơn và dùng lưỡi bừa cày nát thân
‘Danh hiền tập’ có nói: “Nhân gian thì thầm, trên trời nghe như sấm”. Thiên thượng đều có thể nghe được hết thanh âm, kể cả khi nó vẫn còn nằm trong suy nghĩ của con người. Vậy nên lời thề thốt của con người một khi đã nói ra, liền sẽ được ghi chép lại. Ai làm cam kết, tùy tiện phát lời thề, không sớm cũng muộn họ sẽ thấy sự đoái hiện. Nếu như vi phạm thệ ước, “ngày báo rất rõ ràng”.