Gỗ sao là một trong những loại cây gỗ khá đa dạng về chủng loại. Mỗi loại lại cho thu hoạch sản phẩm gỗ có đặc tính khác biệt nhau. Về cơ bản, gỗ sao đang được phân thành 5 loại gỗ khác nhau bao gồm: Sao Xanh, Sao Vàng, Sao Đỏ, Sao Đen và Sao Cát, mỗi loại lại có những đặc tính riêng đúng như tên gọi.
Cây gỗ sao là cây gỗ gì?
Là loài thực vật thuộc họ dầu, chi này có khoảng 104 loài và cây quý dùng để lấy gỗ do tính chất đặc biệt quan trọng và thời hạn sinh trưởng của cây. Gỗ sao là loại gỗ quý, có đường kính lớn, vân gỗ đẹp, liền lạc với nhau và rất chắc chắn, nên nó được ứng dụng để sản xuất những đồ dùng nội thất sang trọng trong nhà. Ngoài ra gỗ sao có dầu nhựa, nếu để lâu theo thời gian thì sự co rút ít, sức chống tách cao, rất ít bị cong vênh.
Trong trang trí nội thất bên trong cũng như kiến thiết xây dựng cây sao được biết đến với 5 loại: gỗ sao xanh, gỗ sao vàng, gỗ sao đen, gỗ sao cát và gỗ sao đỏ.
Đặc tính sinh thái của cây gỗ sao
Cây gỗ sao có thân thẳng, thuôn dài, thân cây có những nứt dọc theo thớ, vươn xa đến hàng chục mét, nhiều cây có thể lên đến 50m hoặc hơn, với đường kính khoảng 80 – 100cm, có những cây sao cổ thụ rất lâu năm cho đường kính lên đến hơn 3m.
Hoa nhỏ mọc thành từng chùm khoảng 11 – 12 nhánh, mỗi nhánh có từ 4 – 6 hoa nhỏ màu trắng như hình ngôi sao.
Tán là rậm hình chóp, cành nhánh to, dài, mọc thẳng đứng, lúc non lá có màu xanh nhạt lúc già chuyển sang màu nâu, lá dài 7 – 17 cm, rộng 5 – 9 cm, mặt trên lá vàng có màu xanh bóng, mặt dưới rất mịn, lá sao có hình trái xoan, thuôn, đáy tròn và đỉnh nhọn ngắn, gân chính rõ với 7 – 10 đôi gân phụ, các nách gân của đấy có các túm lông nhỏ.
Cây gỗ sao thường mọc nhiều ở những vùng đất đồi hoặc có thể ở trên mỏm các ngọn đá cao, hứng ánh nắng trực tiếp. thân cây tròn, chúng thường mọc ở những nơi có độc dốc cao để tránh gió mưa và bão quật ngã.
Gỗ sao phân bố từ Sri Lanka, Nam Ấn Độ gới Nam Trung Hoa, kéo cuống tới New Guinea, ở Việt Nam gỗ sao phân bố nhiều nhiều ở khu vực miền Tây Nam Bộ và nhiều nhất ở các tỉnh vùng núi Thái Nguyên, thường được tập trung nhiều ở KonTumm và Gia Lai.
Những cây gỗ sao mọc ở các vùng Thái Nguyên thường có chất lượng gỗ tốt hơn hẳn, nhờ vào khí hậu nhiều nắng và gió, chính vì thế mà thớ gỗ và vân gỗ nhìn rất đều, trong và mịn hơn những cây sao ở những khu vực khác.
Phân loại các loại gỗ sao
Gỗ sao là một trong những loại cây gỗ khá đa dạng về chủng loại. Mỗi loại lại cho thu hoạch sản phẩm gỗ có đặc tính khác biệt nhau. Về cơ bản, gỗ sao đang được phân thành 5 loại gỗ khác nhau bao gồm: Sao Xanh, Sao Vàng, Sao Đỏ, Sao Đen và Sao Cát, mỗi loại lại có những đặc tính riêng đúng như tên gọi.
Gỗ sao xanh
Gỗ sao xanh được xếp vào một trong những loại gỗ quý và có chất lượng gỗ tốt. Sao xanh thuộc nhóm II – Nhóm gỗ nặng, cứng có tỷ trọng lớn, sức chịu lực cao.
Đặc điểm của sao xanh: là loại gỗ có thớ gỗ mịn, thẳng, vân gỗ đồng đều. và đặc biệt là độ bền cũng như sức chịu tác động lực cao. Ít bị cong vênh, biến dạng do các tác động của thời tiết, khí hậu hay ngoại lực…Khi phân biệt sao xanh người ta thường nhìn vào vân gỗ và phần giác lõi để phân biệt. Sao xanh thường có các vân gỗ màu vàng nâu hay nâu đỏ tùy thuộc vào vùng đất mà gỗ phát triển.
Phân bố: cây sao xanh thường phân bố chủ yếu ở vùng miền Tây Nam Bộ của Việt nam.
Ứng dụng: hiện nay đang được ứng dụng chủ yếu làm đồ nội thất gia đình như giường, bàn ghế, phản sao xanh, ván ngựa sao xanh…
Giá sao xanh: sao xanh đang ngày càng trở lên khan hiếm đặc biệt là gỗ có bản to, tuổi đời lâu năm là điều rất khó khăn. Các sản phẩm được làm từ sao xanh thường rất đẹp, bền và chắc chắn. Đặc biệt là khả năng thích ứng với khí hậu tại Việt Nam. Do đó, giá sao xanh ở thời điểm hiện tại không phải là rẻ.
Gỗ sao vàng
Gỗ sao vàng cũng là một trong những loại gỗ tốt và xếp vào hàng quý hiếm ở nước ta. Sao vàng thuộc nhóm III – Nhóm gỗ nhẹ và mềm hơn, nhưng sức bền cao, độ dẻo dai lớn, sức chịu lực cao. Hiện nay, sao vàng có rất nhiều ứng dụng thực tiễn trong cuộc sống.
Sao vàng hiện đang được rất nhiều người yêu thích và săn đón. Bởi gỗ có màu sắc đẹp, vân gỗ đồng đều, bề mặt mịn, sáng bóng. Sao vàng được xếp ở nhóm III có độ mềm, nhẹ dễ gia công. Tuy nhiên, các sản phẩm từ sao vàng thường có độ bền cao, khả năng chịu lực và độ dẻo dai nhất định.
Đặc biệt là để có được cây sao vàng ẹp, thẩm mỹ cao cần từ 50-60 năm để cây hoàn thiện.
Gỗ sao đen
Gỗ sao đen hiện nay đang được xếp vào nhóm III, nhóm các loại gỗ chất lượng và có giá thành cao. Đặc điểm của cây sao đen là khả năng chống mối mọt, nấm mốc. Do đó, sao đen đang được ứng dụng khá phổ biến trong sản xuất đồ nội thất, gia dụng, làm sàn nhà, tà vẹt, đóng toa xe, thuyền đi biển…
Một điểm đặc biệt của cây sao đen là phần vỏ cây có chứa nhiều chất tanin. Một chất có khả năng kháng viêm, chống ẩm mốc. Nên ngoài việc ứng dụng trong làm đồ gỗ nội thất gia đình, cây sao đen còn được dùng làm thuốc. Như thuốc chữa đau răng, viêm lợi, áp xe, làm răng bền….Nhựa cây sao đen không chỉ dùng làm vécni trong công nghệ sơn mà còn dùng làm thuốc cầm máu.
Cây còn có thể trồng như một loại cây cảnh, cây bóng mát trên các đường phố, công trình công cộng. Một số ứng dụng trong đời sống của sao đen như bàn ghế sao đen, giường sao đen, tủ sao đen….
Gỗ sao đỏ
Gỗ sao đỏ là loại gỗ chất lượng với mặt gỗ mịn, chắc chắc, kết cấu gỗ chặt chẽ nên khả năng chịu lực, sức dẻo dai cao. So đỏ thuộc nhóm III – Nhóm gỗ nhẹ và mềm hơn, nhưng sức bền cao, độ dẻo dai lớn, sức chịu lực cao.
Đặc điểm của sao đỏ: là loại gỗ có phần giác lõi rất rõ ràng. Thân cây gỗ thẳng đều và cho gỗ màu vàng nâu hoặc chuyển sang nâu đỏ rất đẹp. Mặt gỗ mịn, kết cấu gỗ chặt chẽ nên các sản phẩm từ sao đỏ thường ít bị cong vênh hay nứt nẻ. Sao đỏ hiện nay đang được dùng rất nhiều trong công nghệ đóng tàu thuyền hoặc làm đồ nội thất gia đình như bàn ghế, sập sao đỏ.
Gỗ sao cát
Sao cát thuộc một trong 5 loại gỗ sao đang được khai thác và chế biến tại nước ta hiện nay. Sao cát cũng là loại gỗ tốt, khá quý hiếm nên sản phẩm từ sao cát thường có giá trị cao.
Gỗ sao cát có đặc tính gần giống với sao đen. Có màu vàng nâu đậm hoặc đỏ nâu. Chất gỗ rất chắc chắn, độ mịn cao, bền chắc và chịu được cường độ lực cao. Sao cát có kích thước khá lớn, đường kính lên tới 8.mét nếu thời gian sinh trưởng lâu dài. Ở Việt Nam, cây sao cát được phân bố chủ yếu ở huyện Kbang, Gia Lai khu vực Tây Nguyên. Sao cát đang được ứng dụng làm tàu thuyền, nội thất gia.đình như bàn ghế, tủ, phản sao cát…Còn rất nhiều ứng dụng về sao cát trong thực tế.